Money9: દેશમાં મ્યુચ્યુઅલ ફંડનો ગ્રોથ ઝડપથી વધી રહ્યો છે. 2023ના અંત સુધીમાં, ભારતના મ્યુચ્યુઅલ ફંડ ઉદ્યોગમાં લગભગ 7.64 કરોડ સિસ્ટેમેટિક ઇન્વેસ્ટમેન્ટ પ્લાન એટલે કે SIP એકાઉન્ટ ખુલી ગયા. SIP એ મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં રોકાણ કરવાની એક લોકપ્રિય રીત છે. જેના દ્વારા તમે દર મહિને એક નિશ્ચિત રકમનું રોકાણ કરો છો. તમે ઓછામાં ઓછા 100 રૂપિયાથી રોકાણ શરૂ કરી શકો છો. સમયની સાથે પૈસા પણ વધતા જાય છે અને લાંબા ગાળે તમારી પાસે એક મોટી રકમ જમા થઇ જાય છે.
મ્યુચ્યુઅલ ફંડ કંપનીઓના સંગઠન AMFIના આંકડા અનુસાર, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ ઇન્ડસ્ટ્રીની એસેટ અંડર મેનેજમેન્ટ એટલે કે AUM 31 ડિસેમ્બર, 2023 સુધીમાં 50.78 લાખ કરોડ રૂપિયા હતી. ઓપન-એન્ડેડ મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં 1,300 થી વધુ સ્કીમ્સ છે. આવી સ્થિતિમાં, કોઈપણ બે સ્કીમની સરખામણી કરવી ખરેખર મુશ્કેલ કામ છે. ઓપન-એન્ડેડ ફંડનો અર્થ એવી મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સ્કીમ સાથે છે જેના યુનિટ ગમે ત્યારે ખરીદી કે વેચી શકાય છે.
ગીતાની જેમ, ઘણા લોકો મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં SIP અથવા લમ્પસમ એટલે કે એકસાથે રોકાણ કરવા માંગે છે.પરંતુ તેઓ એ નથી જાણતા કે સ્કીમની તુલના કેવી રીતે કરવી અથવા તેનું યોગ્ય મૂલ્યાંકન કેવી રીતે કરવું.આવો તેમની આ સમસ્યાનું નિરાકરણ કરીએ.
AMFIના જણાવ્યા મુજબ, ઇક્વિટી મ્યુચ્યુઅલ ફંડની 11 અલગ અલગ કેટેગરી છે. ડેટ મ્યુચ્યુઅલ ફંડની વાત કરીએ તો તે 16 પ્રકારના છે. તેવી જ રીતે, હાઇબ્રિડ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સમાં, 6 જુદાજુદા પ્રકારના હાઇબ્રિડ ફંડ આવે છે.
અહીં મહત્વની વાત એ છે કે રોકાણકારે કોઇ ઈક્વિટી ફંડની તુલના હાઈબ્રિડ ફંડ સાથે ન કરવી જોઈએ…ફાઇનાન્સિયલ એડવાઇઝર્સ કહે છે કે આ બન્ને અલગ-અલગ કેટેગરી હોય છે અને હંમેશા એવી મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સ્કીમની સરખામણી કરવી જોઈએ જેની કેટેગરી પણ સરખી હોય. ઉદાહરણ તરીકે કોઇ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ કંપનીના લાર્જ કેપ ફંડની સરખામણી અન્ય લાર્જ કેપ ફંડ સાથે કરવી જોઈએ.
હાલ સમયમાં, ઘણી ફિનટેક કંપનીઓ, વેલ્થ મેનેજમેન્ટ સર્વિસિઝ અને મ્યુચ્યુઅલ ફંડ રિસર્ચ સ્પેસિફિક કંપનીઓ છે જે રોકાણકારોની મદદ કરવા માટે પોતાની વેબસાઇટ્સ પર કમ્પેરિઝન ટૂલ આપે છે. વેલ્યુ રિસર્ચ, સ્ક્રીપબોક્સ, બજાજ ફિનસર્વ અને મોર્નિંગસ્ટાર સહિતની અન્ય કંપનીઓ ફંડની તુલના, SIP કેલ્ક્યુલેટર, બેસ્ટ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ, NFO એટલે કે ન્યૂ ફંડ ઓફર અને એસેટ મેનેજમેન્ટ કંપનીઓને લગતા ટૂલ્સ આપે છે.
ઘણા રોબો એડવાઇઝરી પ્લેટફોર્મ જેવા કે 5 પૈસા, ગ્રો, એન્જેલવન દ્રારા પણ તમે મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સની વિવિધ કેટેગરીઝ અને સ્કીમ્સના રિટર્નને ચેક કરી શકો છો અને તેની તુલના પણ કરી શકો છો. આ ઉપરાંત, દેશની પ્રથમ બહુભાષી પર્સનલ ફાઇનાન્સ એપ્લિકેશન Money9 બે શો, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સેન્ટ્રલ અને મ્યુચ્યુઅલ ફંડ મુકબલા લઇને આવે છે. જેથી લોકો મ્યુચ્યુઅલ ફંડ માર્કેટ સાથે સંબંધિત સમાચારોથી અપડેટ રહી શકે અને બેસ્ટ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ વિશે જાણી શકે.
આર્થિક પરિસ્થિતિને કારણે બજારમાં ઉતાર-ચડાવની સંભાવના રહે છે જેનાથી સેફ્ટીનું માર્જિન ઘટી શકે છે અને સ્કીમની રિસ્ક પ્રોફાઇલ એટલે કે સ્કીમમાં જોખમ, તમારી ક્ષમતા કરતાં વધી શકે છે. તેથી, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સ્કીમના પ્રદર્શન પર નિયમિતપણે નજર રાખવી જરૂરી છે જેથી નુકસાનીના સંજોગોમાં તાત્કાલિક પગલાં લઈ શકાય. મોટાભાગના લોકો માત્ર ઐતિહાસિક ડેટા અથવા રિટર્નનો ઉપયોગ કરીને જુદા જુદા ફંડની કામગીરીની તુલના કરે છે. જોકે, એ વાતનું જરૂર ધ્યાનમાં રાખો કે ફંડની ભૂતકાળની કામગીરીની એ વાતની કોઈ ગેરેંટી નથી કે ભવિષ્યમાં કેટલું રિટર્ન મળશે.
મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સ્કીમ્સની સરખામણી કરતી વખતે કેટલીક બાબતો ધ્યાનમાં રાખવી જરૂરી છે…સૌપ્રથમ છે બેન્ચમાર્ક..કોઇ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સ્કીમનું પર્ફોર્મન્સ ચેક કરવા માટે રોકાણકારોએ તેના રિટર્નની તુલના બેંચમાર્ક સાથે કરવી જોઇએ…બેંચમાર્ક એક ઇન્ડેક્સ છે જેની સાથે મ્યુચ્યુઅલ ફંડના પર્ફોર્મન્સની તુલના કરવામાં આવે છે. તમે જે મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં પૈસા લગાવ્યા છે તે બેન્ચમાર્ક કરતાં વધુ રિટર્ન આપે છે, તો તે આઉટપર્ફોર્મર એટલે કે સારું પ્રદર્શન ગણવામાં આવશે. જો તે બેંચમાર્ક કરતાં ઓછું રિટર્ન આપે છે તો અંડરપર્ફોર્મર કહેવામાં આવશે.
બીજા નંબરે આવે છે એક્સ્પેન્સ રેશિયો..મ્યુચ્યુઅલ ફંડ રોકાણકાર તરીકે, તમારે રોકાણ કરતા પહેલા કોઈપણ ફંડનો ટોટલ એક્સપેન્સ રેશિયો એટલે કે TER ચેક કરવો જોઈએ…અને એ જોવું જોઇએ કે તે તમારા રિટર્ન પર વધારે અસર ન કરી રહ્યો હોય. એક્સપેન્સ રેશિયો એ રિટર્નની એવી ટકાવારી છે જે તમે તમારા રોકાણને મેનેજર કરવા માટે એસેટ મેનેજમેન્ટ કંપનીને આપે છે. જો તમારા મ્યુચ્યુઅલ ફંડનો એક્સપેન્સ રેશિયો 2 ટકા છે અને તમે 17 ટકાનો નફો કમાઓ છો, તો રોકાણ પર તમારું ટોટલ રિટર્ન 15 ટકા હશે. એક્સપેન્સ રેશિયો ઓછો હોવાનો અર્થ વધારે નફો છે.
હવે વાત આવે છે એસેટ એલોકેશનની. મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સ્કીમમાં રોકાણ કરતા પહેલા એ જોવાનું પણ જરૂરી છે કે ફંડ કયા સેક્ટરમાં રોકાણ કરે છે અને કઇ ઈન્ડસ્ટ્રીમાં કેટલું રોકાણ કરે છે. એસેટ એલોકેશન કોઇ ફંડને સંતુલિત રાખવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભૂમિકા ભજવે છે. કોઇ ખાસ સેક્ટરના જોખમને ઘટાડવા માટે અને રોકાણના ઉદ્દેશ્યો સાથે સંતુલન જાળવવા માટે બધા સેક્ટરમાં બેલેન્સ એલોકેશન સુનિશ્ચત કરવું જરૂરી છે.
તમારી મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સ્કીમ જોખમનો કેવી રીતે સામનો કરે છે તેને પણ સમયાંતરે ચકાસો. મ્યુચ્યુઅલ ફંડ રોકાણ સંબંધિત ત્રણ રિસ્કને મોનિટર કરો – પ્રથમ માર્કેટ રિસ્ક એટલે કે બજારની વધઘટ, બીજું ક્રેડિટ રિસ્ક જેનો અર્થ એ છે કે જે કંપનીમાં MF સ્કીમનું રોકાણ છે તેમાં મૂડી સંબંધિત કોઈ સમસ્યા તો નથી ને… કંપનીની સ્થિતિ સારી છે કે નહીં અને ત્રીજું. જો વ્યાજ દરો ખૂબ ઘટશે તો ઇન્ટરેસ્ટ પર જોખમ છે. ફંડ મેનેજર મ્યુચ્યુઅલ ફંડ માટે રણનીતિ બનાવે છે જેથી તેઓ સંભવિત જોખમ કરતાં વધુ રિટર્ન આપી શકે. આને રિસ્ક એડજસ્ટેડ રિટર્ન કહેવામાં આવે છે…રિસ્ક એડજસ્ટેડ રિટર્ન એ શોધવાની રીત છે કે ઇન્વેસ્ટમેન્ટ જોખમની સાથે કેટલું રિટર્ન આપશે. રોકાણકારોએ રિસ્ક એડજસ્ટેડ રિટર્ન પર વિચાર કરવો જોઇએ. સૌથી ઓછા જોખમવાળી સ્કીમમાં સારુ રિસ્ક એડજસ્ટેડ રિટર્ન હશે.
રોકાણકારોએ સ્કીમનું પર્ફોર્મન્સ, એસેટ એલોકેશનની સાથે તેમજ ફંડ મેનેજરનો ટ્રેક રેકોર્ડ પણ જોવો જોઈએ..ફંડ મેનેજરનો ટ્રેક રેકોર્ડ એ દર્શાવે છે કે મ્યુચ્યુઅલ ફંડ મેનેજ કરવામાં તેમનું ભૂતકાળનું પ્રદર્શન કેવું હતું. તે ફંડ મેનેજરના રિટર્ન જનરેટ કરવાની ક્ષમતાનું એક મહત્વનું ઇન્ડિકેટર છે. આ રીતે ફંડની સફળતા અને તેના રિટર્નનો સીધો સંબંધ પોર્ટફોલિયોમાં રહેલા ક્વોલિટી સ્ટોક સાથે જોડાયેલો હોય છે.
મધુબન ફિનવેસ્ટના ફાઉન્ડર દીપક ગગરાણી કહે છે કે મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં રોકાણ કરવાનું શરૂ કરતી વખતે કેટલીક બાબતોને ધ્યાનમાં રાખો. તમારા નાણાકીય લક્ષ્યો, જોખમ ઉઠાવવાની ક્ષમતા અને ઇન્વેસ્ટમેન્ટ પીરિયડ અનુસાર મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સ્કીમ પસંદ કરો. આ ઉપરાંત ફંડ મેનેજમેન્ટ ટીમનો ટ્રેક રેકોર્ડ, રિસ્ક રેશિયો અને એક્સપેન્સ રેશિયો જેવા પેરામીટર્સને ધ્યાનમાં રાખીને નિર્ણય લો. માત્ર ભૂતકાળના પ્રદર્શનને જોઇને સ્કીમ પસંદ કરવાની ભૂલ ન કરતા.
જ્યારે પણ મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં રોકાણ કરવાની વાત આવે ત્યારે ઉતાવળ ન કરો. પરંતુ ગીતાની જેમ એવો પ્રશ્ન કરવો કે રોકાણ કરતા પહેલા મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સ્કીમને કેવી રીતે ચકાસવી. મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં રોકાણ તમારા ફાઇનાન્સિયલ ગોલ્સ સાથે જોડાયેલું હોવું જોઈએ. ફંડની પસંદગી કરતી વખતે, તમારી જોખમ લેવાની ક્ષમતા અને રોકાણ કેટલા સમય માટે કરી રહ્યા છો તે નક્કી કરવું પણ જરૂરી છે. સામાન્ય રીતે, વ્યક્તિના પોર્ટફોલિયોમાં ઇક્વિટી, ડેટ જેવી વિવિધ કેટેગરીના મહત્તમ 5 થી 8 ફંડ્સ હોવા જોઈએ…મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ રોકાણ કરતા પહેલા જાતે રિસર્ચ કરો…જો તમે તમારા રિસર્ચથી સંતુષ્ટ નથી તો નાણાકીય સલાહકારની મદદ લો.પરંતુ આંખ બંધ કરીને રોકાણ બિલકુલ ન કરો.નહીંતર તમે તમારી મહેનતની કમાણીને જોખમમાં મૂકી શકો છો.
પર્સનલ ફાઇનાન્સ અંગે લેટેસ્ટ અપડેટ મેળવવા માટે Money9 App ડાઉનલોડ કરો