MONEY9 GUJARATI: એક ખાનગી કંપનીમાં કામ કરતા સંજયે કોઈક રીતે 31 જુલાઈના રોજ પોતાનું ઈનકમ ટેક્સ રિટર્ન એટલે કે ITR ફાઈલ કર્યું હતું. ડેડલાઈન પહેલા રિટર્ન ફાઈલ કરીને દંડથી તો બચી ગયો, પરંતુ ઉતાવળમાં એક મોટી ભૂલ કરી બેઠો.
સંજયે નવા ટેક્સ રિઝીમમાં રિટર્ન ફાઈલ કર્યું છે. આ રીતે તે વિવિધ કપાતનો લાભ ના લઈ શક્યો. તેના સીએ મિત્રએ જણાવ્યું કે જો તેને ઉતાવળીયું પગલું ના ભર્યું હોત તો તે ટેક્સની જવાબદારી ઘણી હદ સુધી ઘટાડી શક્યા હોત. વાસ્તવમાં સંજયનો વાર્ષિક પગાર 7 લાખ રૂપિયા છે. તેમનું પીએફ 60,000 રૂપિયા કપાય છે. તેમણે પોતાના માટે અને માતા-પિતા માટે સ્વાસ્થ્ય વીમો પણ લીધો છે.
આખરે સંજયે કઈ ભૂલ કરી દીધી, તે ટેક્સ કેવી રીતે બચાવી શક્યો હોત? વાસ્તવમાં, નવી કર વ્યવસ્થાને ઉતાવળમાં પસંદ કરવાને કારણે, તે પીએફ અને HRA જેવી ઘણી કર કપાતનો લાભ ના મેળવી શક્યો. રૂ.7 લાખની કુલ વાર્ષિક આવકમાંથી 2,50,000 રુપિયાની બેઝિક કપાત પછી, ચોખ્ખી આવક 4,50,000 રુપિયા હતી. તેના પર 32,500 રુપિયાનો ટેક્સ લાગ્યો. જો તમારી હાલત પણ સંજય જેવી જ છે તો સમજો કે આવતા વર્ષે કેટલીક ભૂલો દૂર કરીને તમે કેવી રીતે ટેક્સ બચાવી શકો છો?
ટેક્સ બચાવવા માટે NPSમાં રોકાણ પણ સારો વિકલ્પ છે. સામાન્ય રીતે, લોકો નિવૃત્તિને ખૂબ દૂરની વાત માને છે, તેમને એવું લાગે છે કે તે સમય કદાચ ક્યારેય આવવાનો જ નથી. સમજવા જેવી વાત એ છે કે આજે તમે જે બચત કરશો તે નિવૃત્તિ પછીના વર્ષોમાં તમને ફાયદો કરાવશે. તમારી નોકરી દરમિયાન NPSમાં રોકાણ કરવા પર ટેક્સ પણ બચાવી શકો છો.
ધારો કે જો સંજય અત્યારે 30 વર્ષનો છે અને NPSમાં દર મહિને 5,000 રુપિયાનું રોકાણ કરે છે, તો વાર્ષિક રોકાણ 60,000 રુપિયા થશે. જો તે 65 વર્ષની ઉંમર સુધી રોકાણ ચાલુ રાખે છે, તો 35 વર્ષમાં તે કુલ 21 લાખ રૂપિયાનું રોકાણ કરશે. જો આપણે આ રોકાણ પર 10 ટકા વાર્ષિક રિટર્ન ધારી લઈએ, તો મેચ્યોરિટીના સમયે કુલ 1.91 કરોડ રુપિયા થશે.
નોકરિયાત વ્યક્તિને NPSમાં વાર્ષિક 1.5 લાખ રુપિયા સુધીના રોકાણ પર કલમ 80સી હેઠળ કર કપાતનો લાભ મળે છે. આ મર્યાદાથી ઉપર, કલમ 80CCD (1B) હેઠળ 50,000 રૂપિયાની વધારાની કપાત પણ ઉપલબ્ધ છે. આ રીતે, તમે NPSમાં નાણાકીય વર્ષમાં બે લાખ રૂપિયા સુધીના રોકાણ પર કર કપાતનો લાભ લઈ શકો છો.
ટેક્સ સેવિંગ માટે ઇક્વિટી લિંક્ડ સેવિંગ્સ સ્કીમ એટલે કે ELSSમાં રોકાણ કરવું પણ સારો વિકલ્પ છે. આ એક મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સ્કીમ છે. આમાં રોકાણ કરાયેલી રકમના ઓછામાં ઓછા 65 ટકા શેરબજારમાં રોકાણ કરવામાં આવે છે. આ રોકાણનો લૉક ઇન પીરિયડ ત્રણ વર્ષનો છે. ELSSમાં આવકવેરાની કલમ 80C હેઠળ, તમે દર વર્ષે રૂ. 1.5 લાખ સુધીના રોકાણ પર કર કપાત મેળવી શકો છો. મહત્તમ મર્યાદા અનુસાર, જો ELSSમાં 12,500 રુપિયાની માસિક SIP કરવામાં આવે છે, તો એક વર્ષમાં 1.5 લાખ રુપિયા અને ત્રણ વર્ષમાં 4.5 લાખ રુપિયાનું રોકાણ થશે. જો આપણે તેના પર 12 ટકા વાર્ષિક રિટર્ન ધારીએ તો ત્રણ વર્ષમાં આ રકમ 5.43 લાખ રૂપિયા થઈ જશે. ELSSથી દર વર્ષે એક લાખ રૂપિયા સુધીનો લાભ ટેક્સ ફ્રી છે.
બીજી તરફ, જો સંજય પોતાના તેમન પત્ની અને બાળકો માટે હેલ્થ વીમો ખરીદે છે, તો તે 25,000 રુપિયા સુધીના રોકાણ પર આવકવેરાની કલમ-80D હેઠળ કર કપાતનો લાભ લઈ શકે છે. જો તે તેના માતા-પિતા માટે હેલ્થ વીમાનું પ્રીમિયમ ચૂકવે છે તો પણ તે પ્રીમિયમ પર 25,000 રૂપિયાની કપાતનો દાવો કરી શકે છે. આ રીતે, તે 80D હેઠળ 50,000 રુપિયા સુધીના પ્રીમિયમ પર કર કપાતનો લાભ લઈ શકે છે.
જો સંજયે જૂની ટેક્સ રિઝીમમાં ITR પસંદ કર્યું હોત અને રોકાણ કર્યું હોત, તો તેનો ટેક્સ કંઈક આવો હોત… ધારો કે સંજયની વાર્ષિક આવક 7 લાખ રુપિયા છે. વાર્ષિક 2.5 લાખ રુપિયાની ટેક્સ ફ્રી ઈનકમ છૂટને બાદ કર્યા પછી આ રકમ 4.5 લાખ રુપિયા થઈ ગઈ. સેક્શન-80C, 80CCD (1B), 80D અને HRAમાં રોકાણ અને સ્ટાન્ડર્ડ ડિડક્શનની રકમ 4.4 લાખ રૂપિયા થાય છે. આમ સંજયની ચોખ્ખી આવક રૂ.10,000 રહી. કલમ 87A હેઠળ મુક્તિ મળ્યા પછી, ટેક્સની રકમ શૂન્ય થઈ જશે.
Money9 સલાહ આપે છે કે ITR ફાઇલ કરવાની છેલ્લી તારીખની ક્યારેય રાહ ન જુઓ. નવા નાણાકીય વર્ષથી જ ટેક્સ પ્લાનિંગ શરૂ કરો. રોકાણમાં કરમુક્તિની સાથે સારું રિટર્ન પણ જોવું જોઈએ. આ વર્ષથી ટેક્સ સિસ્ટમમાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે. તે મુજબ પ્લાનિંગ કરો. ટેક્સ રિઝીમ પસંદ કરતા પહેલા, તમારી આવક અને ટેક્સનું યોગ્ય રીતે કેલ્ક્યુલેશન કરો. નાણાકીય વર્ષના અંતે ઉતાવળમાં કોઈ રોકાણ ના કરો. આ બાબતે થોડી પણ બેદરકારી ભારે પડી શકે છે..
પર્સનલ ફાઇનાન્સ અંગે લેટેસ્ટ અપડેટ મેળવવા માટે Money9 App ડાઉનલોડ કરો