Money9: સૌરભ 26 વર્ષનો છે. તેણે તાજેતરમાં જ પહેલીવાર હેલ્થ ઈન્સ્યોરન્સ પોલિસી ખરીદી છે. તેના મિત્રોની દેખાદેખીમાં તે તેનું માસિક પ્રીમિયમ ભરી રહ્યો છે. તેને લાગે છે કે મંથલી પેમેન્ટ મોડ વધુ સરળ અને યોગ્ય છે.
સૌરભ એકમાત્ર વ્યક્તિ નથી જે આવું વિચારે છે. ઇન્સ્યોરન્સ ડિસ્ટ્રીબ્યૂટર પોલિસીબઝારનો અહેવાલ દર્શાવે છે કે 26 થી 35 વર્ષની વય જૂથના 33 ટકા સેલરીડ લોકો જ્યારે પ્રથમ વખત હેલ્થ ઇન્સ્યોરન્સ પોલિસી ખરીદે છે ત્યારે મંથલી પેમેન્ટ મોડને પ્રાથમિકતા આપે છે.
આ ટ્રેન્ડ ટિયર-3 શહેરોમાં વધુ લોકપ્રિય છે, જ્યાં આ વય જૂથના 44 ટકા લોકોએ મંથલી પેમેન્ટનો વિકલ્પ પસંદ કર્યો છે. આ આંકડો ટિયર-2 શહેરોમાં 31 ટકા અને મેટ્રો શહેરોમાં 23 ટકા છે. તો શું વધતી જતી લોકપ્રિયતાનો અર્થ એ છે કે મંથલી પેમેન્ટ મોડ વાર્ષિક પ્રીમિયમ પેમેન્ટ કરતાં વધુ સારો છે?
વાસ્તવમાં, હેલ્થ ઇન્સ્યોરન્સ કંપનીઓ આજકાલ માસિક અને ત્રિમાસિક પ્રીમિયમ પેમેન્ટ મોડને ખૂબ પ્રમોટ કરી રહી છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય હેલ્થ પ્લાનને દરેક માટે એફોર્ડેબલ બનાવવાનો છે. આ બંને પેમેન્ટ મોડ જો કે સરળ લાગી શકે છે, પરંતુ તેમાં કેટલીક મુશ્કેલીઓ પણ છે. આવો આ સમસ્યાઓની વાત કરી લઇએ, જેનાથી એ સમજવામાં મદદ મળશે કે આ પેમેન્ટ મોડ કેટલા યોગ્ય અને શ્રેષ્ઠ છે?
આ અંગે ટેક્સ અને ઈન્વેસ્ટમેન્ટ એક્સપર્ટ બલવંત જૈન કહે છે કે તે જેટલુ સારું દેખાય છે એટલું છે નહીં. તેના ઘણા ગેરફાયદા છે. જો તમે કોઈ મહિનામાં પૈસા ન ભર્યા, તો પોલિસી લેપ્સ થઈ જશે. જો તમે ઓટો પેમેન્ટ પસંદ કરીને રાખ્યું છે પરંતુ ખાતામાં પૈસા નથી, તો પેમેન્ટ ચૂકી જશો. આનાથી પોલિસી તો લેપ્સ થશે જ સાથે તમારા CIBIL સ્કોરને પણ અસર થઇ શકે છે. જો પોલિસી લેપ્સ થશે તો નવી પોલિસી લેવી પડશે. આના કારણે તમે અગાઉની પોલિસીમાં મળતા લાભો પણ ગુમાવી દેશો. ઉપરાંત, વાર્ષિક પ્રીમિયમ વિકલ્પમાં જેટલા પૈસા આપવાના હોય છે, મંથલી અથવા ક્વાર્ટરલી પેમેન્ટ ઓપ્શનમાં ઓવરઓલ પ્રીમિયમ 3 થી 4 ટકા વધુ હોઇ શકે છે.
જો કે, વીમા કંપનીઓ પેમેન્ટ ડ્યૂ ડેટ બાદ 15 દિવસનો ગ્રેસ પીરિયડ આપે છે. ગ્રેસ પિરિયડ પૂરો થતાંની સાથે જ પોલિસી લેપ્સ થઈ જાય છે. ગ્રેસ પીરિયડ દરમિયાન જો તમને કોઇ બીમારીના કારણે હોસ્પિટલમાં દાખલ થવું પડે, તો વીમા કંપની તમારા ક્લેમને રિજેક્ટ કરી શકે છે.
બીજી પણ એક સમસ્યા ઊભી થઈ શકે છે, જેને આપણે એક ઉદાહરણથી સમજીશું. ધારો કે તમે 4 માસિક પ્રીમિયમ ભર્યા. તમારે 5મા મહિનામાં હોસ્પિટલમાં દાખલ થવું પડ્યું. વીમા કંપની તમારા ક્લેમને સેટલ કરતા પહેલાં તમારા એપ્રુવ્ડ ક્લેમ એમાઉન્ટમાંથી બાકી બચેલા 8 મહિનાનું પ્રીમિયમ ડિડક્ટ કરી દેશે.
આવી સ્થિતિમાં, જો ક્લેમ એમાઉન્ટ કુલ પ્રીમિયમની રકમ કરતાં ઓછી થાય તો શું? પછી તમારે ક્લેમ સેટલ થતા પહેલા બાકીનું પ્રીમિયમ ભરવું પડશે. આને પૈસાની દ્રષ્ટિએ સમજીએ. ધારો કે તમારું માસિક પ્રીમિયમ 1,000 રૂપિયા છે અને ચોથા મહિને ક્લેમ એમાઉન્ટ 30,000 રૂપિયા થઇ રહ્યું છે. હવે 5મા મહિનામાં જ્યારે હોસ્પિટલમાં દાખલ પડ્યું ત્યારે બાકીના 8 પ્રીમિયમ કુલ 8,000 રૂપિયાના થશે. હવે વીમા કંપની આ 8,000 રૂપિયા ડિડક્ટ કર્યા બાદ તમને જે વાસ્તવિક ચૂકવણી કરશે તે હશે 22,000 રૂપિયા.
ઉપરાંત દરેક EMI ટ્રાન્ઝેક્શન એટલે કે મંથલી પ્રીમિયમ પેમેન્ટ પર પ્રોસેસિંગ ફી પણ લાગી શકે છે. તેથી, સુવિધાના ચક્કરમાં, માસિક અથવા ત્રિમાસિક પેમેન્ટ ઓપ્શન પસંદ ન કરો. પરંતુ ભવિષ્યનું વિચારીને અને વાર્ષિક પ્રીમિયમ પેમેન્ટના વિકલ્પ સાથે તેની તુલના કરો. તમારા નફા-નુકસાને સમજીને, પોતાના માટે પેમેન્ટ ઓપ્શન પસંદ કરો.
પર્સનલ ફાઇનાન્સ અંગે લેટેસ્ટ અપડેટ મેળવવા માટે Money9 App ડાઉનલોડ કરો