Money9: સારવારના વધતા ખર્ચના કારણે ઇન્સ્યોરન્સ પોલિસી તો બધા લઇ લે છે. પરંતુ પોલિસી લેતા પહેલા તેમાં સામેલ એક્સક્લુઝન એટલે કે કઇ ચીજો કવર નથી થતી. તેને નથી સમજતા. Exclusions પર આપણું ધ્યાન ત્યારે જાય છે જ્યારે ક્લેમ રિજેક્ટ થાય અથવા તો હોસ્પિટલમાં દાખલ થવા પર ખબર પડે કે કોઇ સારવાર કે સર્જરી ઇન્સ્યોરન્સમાં કવર નથી થહીં થાય. વીમો ખરીદતા પહેલા પોલિસી દસ્તાવેજને ધ્યાનથી વાંચવો અને Exclusionsને સમજવું જરુરી છે. હેલ્થ ઇન્સ્યોરન્સ સાથે જોડાયેલા Exclusions કયા છે અને કેમ તેના વિશે જાણવું જરુરી છે. આવો સમજીએ..
Exclusions એવી વિશેષ પરિસ્થતિ કે કેસો જે ઇન્સ્યોરન્સ પોલિસીમાં કવર નથી થતા. સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો Exclusionsમાં સામેલ બીમારીઓ કે તેની સારવાર સંબંધિત ખર્ચ પોલિસીમાં કવર નથી થતા. વીમા કંપનીને આવા ક્લેમ રિજેક્ટ કરવાનો પૂરો અધિકાર છે.
હવે સમજીએ કે હેલ્થ વીમામાં Exclusionsને સમજવું કેમ જરુરી છે? 1)- વાસ્તવમાં, Exclusionsમાંથી આપણને ખબર પડે છે કે હેલ્થ વીમા પૉલિસીમાં કયા રોગો અથવા સારવાર કરવ થશે અને કયા નહીં. 2)- Exclusions વિશે માહિતગાર રહેવાથી તમને એવા ખર્ચાઓ માટે આર્થિક રીતે તૈયાર રહેવામાં મદદ મળે છે જે વીમામાં કવર નથી થતી… 3)- ક્લેમ દરમિયાન વીમા કંપની સાથે વિવાદના સંજોગો નથી આવતા… 4)- Exclusions વિશે જાણીને તમે તમારી સ્વાસ્થ્ય જરૂરિયાતો અનુસાર યોગ્ય હેલ્થ પ્લાન પસંદ કરી શકો છો…
હેલ્થ ઇન્સ્યોરન્સમાં Exclusions બે પ્રકારના હોય છે. ટાઇમ બાઉન્ડ અને પરમેનન્ટ Exclusion…બધા હેલ્થ પ્લાનના પોતાના Exclusion હોય છે. આ ઇન્સ્યોરન્સ કંપની પર આધાર રાખે છે. જો કે અમે જે Exclusionની વાત કરીશું તે વતા-ઓછા અંશે લગભગ બધી પોલિસીમાં હોય છે. હવે એક-એક કરીને આ Exclusionsને સમજીએ..
ટાઈમ બાઉન્ડ એક્સક્લુઝનમાં એવી પરિસ્થિતિઓ અથવા બીમારીઓ અને તેની સારવારને રાખવામાં આવે છે જે એક ચોક્કસ સમયગાળા સુધી કવર નથી થતી. એટલે કે તેની સાથે એક વેઇટિંગ પીરિયડ સંકળાયેલો હોય છે…આ પીરિયડ પૂરો થયા બાદ આ ખર્ચાઓને ક્લેમ કરવામાં આવે છે.
ટાઈમ બાઉન્ડ એક્સક્લુઝનમાં પહેલા નંબરે 30 દિવસનો વેઇટિંગ પીરિયડ છે, તેમાં પોલિસી શરૂ થયાની તારીખથી 30 દિવસની અંદર કોઈ પણ બીમારીની સારવાર સાથે સંબંધિત ખર્ચ કવર નથી થતો. જો કે ઘણી પોલિસીમાં અકસ્માત સંબંધિત ખર્ચ ડે-વન એટલેકે પહેલા દિવસથી જ કવર કરવામાં આવે છે.
હવે વાત કરીએ પ્રી-એક્ઝિસ્ટિંગ વેઇટિંગ પીરિયડની. આ જ રીતે પ્રી-એક્ઝિસ્ટિંગ ડિસીઝ એટલે કે પહેલાથી હોય તેવી બીમારીઓના ખર્ચને ક્લેમ કરવા માટે, તમારે સામાન્ય રીતે પૉલિસી લીધાની તારીખથી 2 થી 4 વર્ષ સુધી રાહ જોવી પડે છે… જો કે, વીમા નિયમનકાર IRDAI એ હવે અનિવાર્ય કરી દીધું છે કે પ્રી-એક્ઝિસ્ટિંગ ડિસીઝ માટે વેઇટિંગ પીરિયડ 36 મહિનાથી વધુ ન હોઇ શકે. પરંતુ શરત એટલી કે કવરમાં કોઇ બ્રેક ન હોય.
સ્પેસીફાઇડ ડિસીઝ વેઇટિંગ પીરિયડ- આમાં દરેક વીમા કંપની અમુક બીમારીઓને સ્પેસીફાઇ કરે છે… જેને ક્લેમ કરવા માટે તમારે 2 વર્ષ સુધી રાહ જોવી પડે છે… આમાં પેનક્રિયાટિસ એટલે કે પિત્ત અથવા યૂરિનરી સિસ્ટમમાં સ્ટોન એટલે કે પથરી. કેટેરેક્ટ, ગ્લુકોમા, જોઇન્ટ રિપ્લેસમેન્ટ, ટ્યુમર્સ, સિસ્ટ, સાઇનસ જેવી બીમારીઓ અને પ્રોસિજર્સ સામેલ છે… જેના ખર્ચને તમે તાત્કાલિક ક્લેમ નથી કરી શકતા
પરમેનન્ટ Exclusion એટલે એવી પરિસ્થિતિ કે કેસ જે પોલિસીમાં કવર નથી થતા. એટલે તમે આની પર કરવામાં આવેલા ખર્ચને ક્લેમ જ નહીં કરી શકો. જેમ કે ડાયગ્નોસ્ટિક સાથે જોડાયેલા ખર્ચ..જો તમે કોઇ ટેસ્ટ કરાવો છો અને બીમારી ન નીકળે તો ડાયગ્નોસ્ટિક ખર્ચ ક્લેમ નહીં કરી શકો. આ રીતે એવા ડાયગ્નોસ્ટિક ખર્ચ જે તમારી બીમારી સાથે જોડાયેલા નથી. તેના પૈસા પણ તમને વીમામાંથી નહીં મળે. Suppose તમને હાર્ટને લગતી સમસ્યા છે અને તમે લંગ્સ સાથે જોડાયેલો ટેસ્ટ કરાવો છો તો તે ખર્ચ નહીં મળે.
માત્ર આટલું જ નહીં પરંતુ અન્ય ઘણા કાયમી Exclusion છે…જેનું તમારે ધ્યાન રાખવાનું છે…જેમ કે બાથિંગ અથવા ડ્રેસિંગ જેવી દૈનિક ક્રિયામાં મદદ માટે નર્સિંગ સુવિધા લેવાનો ખર્ચ વીમામાં કવર નહીં થાય. -જો તમે ડોકટરની સલાહ વગર મેદસ્વિતા અથવા વેઇટ કન્ટ્રોલને લગતી સર્જરી કરાવો છો, તો તેનો ખર્ચ કવર નહીં થાય. – જેન્ડર ચેન્જ ટ્રિટમન્ટ, કોસ્મેટિક અથવા પ્લાસ્ટિક સર્જરી સંબંધિત ખર્ચ પણ આરોગ્ય વીમામાં કવર કરવામાં આવતો નથી… અકસ્માત કે દાઝી જવાના કિસ્સામાં, જો ડૉક્ટર સર્જરી માટે સલાહ આપે છે તો તેને ક્લેમ કરી શકાય છે… – કોઈપણ એડવેન્ચર સ્પોર્ટ્સમાં ભાગ લેતી વખતે થતી ઈજાઓની સારવાર પણ કવર નથી થતી. – કાયદો તોડવા સંબંધિત પ્રવૃત્તિઓ જેમ કે કોઈની સાથે લડાઈ કરવી અને તેમાં ઇજા થાય તો આવો ખર્ચ કવર નહીં થાય. – શરાબ અથવા માદક દ્રવ્યોનું સેવન અને તેના પરિણામો સાથે જોડાયેલી સારવાર કવર નહીં થાય… – આ ઉપરાંત, ઇન્ફર્ટિલિટી સંબંધિત ખર્ચ જેમ કે IVF વગેરે કવર નહીં થાય… – ઉપરાંત, ન્યૂક્લિયર, રેડિયોલોજીકલ એમીશન, યુદ્ધ, બળવો અથવા આતંકવાદી કૃત્યોને કારણે થતી ઇજાઓ અથવા બીમારીઓની સારવારનો ખર્ચ આરોગ્ય વીમામાં કવર નહીં થાય…
હૉસ્પિટલમાં દાખલ થતાં પહેલાં, ચેક કરો કે ક્યાંક તે હૉસ્પિટલ વીમા કંપની તરફથી બ્લેકલિસ્ટેડ એટલેકે એક્સક્લુડેડ તો નથી ને… કારણ કે આવી હૉસ્પિટલમાં સારવાર પર થયેલા ખર્ચને તમે ક્લેમ નહીં કરી શકો… જો કે, લાઇફ થ્રેટનિંગ સિચ્યુએશન એટલેકે જીવના જોખમના કિસ્સામાં, બ્લેકલિસ્ટેડ હોસ્પિટલોમાં ફક્ત કંડીશન સ્ટેબલ થાય ત્યાં સુધીના ખર્ચનો જ દાવો કરી શકાય છે…સમગ્ર ખર્ચનો દાવો કરવા માટે, બીજી હોસ્પિટલમાં શિફ્ટ થવું પડશે…બ્લેકલિસ્ટેડ હોસ્પિટલોની યાદી વીમા કંપનીની વેબસાઇટ પર મળી જશે.
જે રીતે હેલ્થ વીમા પૉલિસીમાં રોગો અને સારવાર સંબંધિત Exclusion હોય છે… તેવી જ રીતે, ટર્મ અથવા જીવન વીમામાં પણ કેટલાક Exclusion છે… જેને સમજવા જરુરી હોય છે…
વીમો લેતી વખતે, વીમા કંપનીને ખોટી માહિતી ન આપો, ઉદાહરણ તરીકે, વીમો લેતી વખતે વીમા કંપનીને પ્રી-એક્ઝિસ્ટિંગ ડિસીઝ, દારુ અને સિગારેટ જેવી ટેવોની સાચી માહિતી જણાવો, આનાથી પ્રીમિયમ ભલે વધે પરંતુ ક્લેમ રિજેક્શનના ચાન્સ ઘટી જાય છે.
હવે તમે સમજી જ ગયા હશો કે શા માટે વિશાલને ગોલ બ્લેડરની સર્જરી માટે પોતાના ખિસ્સામાંથી પૈસા ભરવા પડશે…હકીકતમાં, ઘણાબધા લોકોની જેમ, વિશાલ પણ એક્સક્લૂઝન્સને સમજવામાં નિષ્ફળ ગયો… પણ વિશાલ જેવી ભૂલ તમે ન કરતા. માત્ર હેલ્થ વીમો જ નહીં, જીવન વીમા પૉલિસીના એક્સક્લૂઝન્સને પણ ધ્યાનથી જુઓ અને સમજો… કારણ કે જો તમે એક્સક્લૂઝન્સને જોયા વિના વીમો ખરીદો છો, તો ક્લેમથી હાથ ધોઇ નાંખવાની નોબત આવશે.. આશા છે કે આ વિડિયોમાં તમને હેલ્થ ઈન્સ્યોરન્સને લગતી ઘણી મહત્વની માહિતી મળી હશે… જો આ જ રીતે પર્સનલ ફાઈનાન્સમાં અપ ટુ ડેટ રહેવા ઈચ્છો છો, તો ડાઉનલોડ કરો Money9 ની સુપર એપ અને જોતા રહો નિરાંતનો શ્વાસ…
પર્સનલ ફાઇનાન્સ અંગે લેટેસ્ટ અપડેટ મેળવવા માટે Money9 App ડાઉનલોડ કરો