જો તમે બાળકના શિક્ષણ (Education) માટે નાની ઉંમરથી જ પ્લાનિંગ નહીં કરેલું હોય તો તેના ઉચ્ચ શિક્ષણનો ખર્ચ કદાચ તમને નહીં પરવડે. આના માટે તમારે લોન (Loan) લેવી પડે અને તેના હપ્તા (EMI) ભરતા ભરતા તમારી જીંદગી પૂરી થઇ જાય. અથવા તો સંતાનને નોકરી લાગ્યા બાદ તુરંત જ એજ્યુકેશન લોનનો બોજ ઉઠાવવો પડે. બાળકના એજ્યુકેશનનું પ્લાનિંગ તમે સમયસર નહીં કરો તો ખાવાપીવાની મોંઘવારી કરતાં શિક્ષણની મોંઘવારી તમને મારી નાખશે. પરંતુ ગભરાશો નહીં આજે અમે તમને બતાવીશું કે કેવી રીતે નાની નાની રકમ ભેગી કરીને તમે એક મોટું ભંડોળ બનાવી શકો છો કે જેથી કરીને બાળકને શિક્ષણ માટે તકલીફ ના પડે.
કન્ઝ્યુમર પ્રાઇસ ઇન્ફ્લેશન એટલે કે છૂટક ફુગાવાનો દર છેલ્લા કેટલાક દાયકાઓથી 6 ટકા જેટલો છે…જ્યારે શિક્ષણનો ખર્ચ 11-12 ટકાના દરે વધી રહ્યો છે…આનો અર્થ એ થયો કે શિક્ષણની ખર્ચ દર 6 થી 7 વર્ષે લગભગ બમણો થઈ ગયો છે.
વર્ષ 2023માં બેંક બજાર દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા અહેવાલ મુજબ, અગ્રણી બિઝનેસ સ્કૂલમાં 2-વર્ષના MBA પ્રોગ્રામનો ખર્ચ વર્ષ 2003માં 3 લાખ રૂપિયા હતો… જે વર્ષ 2013માં વધીને 16.6 લાખ રૂપિયા થયો અને વર્ષ 2023માં રૂ. 24.6 લાખ. થઇ ગયો… છેલ્લા 20 વર્ષમાં શિક્ષણની મોંઘવારી વાર્ષિક 11 ટકાના દરે વધી છે.
ચાલો માની લઈએ કે ભવિષ્યમાં પણ શિક્ષણનો મોંઘવારી દર 11 ટકાના દરે વધે છે, તો વર્ષ 2023માં ફી જે રૂ. 24.6 લાખ છે તે વર્ષ 2028માં વધીને રૂ. 41 લાખ 45 હજાર થશે અને વર્ષ 2033 એટલે કે 10 વર્ષ પછી તે રૂ. 69.8 લાખ થશે. વર્ષ 2038માં તે રૂ. 1 કરોડ 17 લાખ થશે અને વર્ષ 2043માં તો રૂ. 1 કરોડ 98 લાખ થઇ જશે.
ધારો કે કોઇ બાળકનો જન્મ વર્ષ 2023 માં થયો છે અને તે હાલમાં એક વર્ષનો છે… જો તે વર્ષ 2043 માં એટલે કે 20 વર્ષની ઉંમરે MBA માં એડમિશન લે છે, તો કરીમને તેના 2 વર્ષના અભ્યાસ માટે અંદાજે 2 કરોડ રૂપિયાની જરૂર પડશે. કોઈપણ મધ્યમ વર્ગના વ્યક્તિ માટે એકસાથે 2 કરોડ રૂપિયાની રકમની વ્યવસ્થા કરવી સહેલી નથી. આવી સ્થિતિમાં બાળકના જન્મના થોડા સમયની અંદર જ તેના ઉચ્ચ શિક્ષણનું આયોજન કરવાનો કરીમનો વિચાર એકદમ સાચો છે.
તમારું બાળક 15-20 વર્ષ પછી શું અભ્યાસ કરશે તે જાણવું મુશ્કેલ છે…પરંતુ કેટલાક મૂળભૂત પ્રશ્નો છે જેના જવાબો તમારી પાસે હોવા જોઈએ…જેમ કે – કેટલા વર્ષ પછી તેને ઉચ્ચ અભ્યાસ માટે પૈસાની જરૂર પડશે… ઇન્ફ્લેશન કેલ્ક્યુલેટરની મદદથી તમે તમારા બાળકને જે કોર્સ કરાવવા ઈચ્છો છો તેનો ભાવિ ખર્ચ તમારે શોધવો પડશે. ઇન્ફ્લેશન કેલ્ક્યુલેટર તમારા વર્તમાન ખર્ચને ફુગાવા પ્રમાણે તમારા ભાવિ ખર્ચની ગણતરી કરે છે… ધારો કે મોંઘવારી દરે વધે છે. 11 ટકા એટલે આજે જે કોર્સની કિંમત 1 લાખ રૂપિયા છે, 10 વર્ષ પછી તે કોર્સ માટે તમારે 2 લાખ 84 હજાર રૂપિયા ખર્ચવા પડશે.
એજ્યુકેશન ફંડ બનાવવા માટે સમય મહત્વનો હોય છે…તમે જેટલું વહેલું રોકાણ કરવાનું શરૂ કરો છો…તમારા નાણા તેટલા ઝડપથી વધે છે. સતત કરવામાં આવેલ નાનું રોકાણ પણ સમય જતાં મોટા ભંડોળમાં ફેરવાઈ શકે છે.
રોકાણ માટે યોગ્ય વિકલ્પ પસંદ કરવો સૌથી મહત્વનું છે… ઇક્વિટી મ્યુચ્યુઅલ ફંડ, કર્મચારી ભવિષ્ય નિધિ એટલે કે EPF, પબ્લિક પ્રોવિડન્ટ ફંડ એટલે કે PPF, ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ એટલે કે FD અને પુત્રી માટે સુકન્યા સમૃદ્ધિ યોજના જેવા રોકાણના ઘણા વિકલ્પો ઉપલબ્ધ છે.
તમે ઇક્વિટી મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં લાંબા ગાળામાં 12 ટકા સુધીનું અનુમાનિત વળતર મેળવી શકો છો. નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માટે EPF પર વ્યાજ 8.25 ટકા છે. PPFમાં વાર્ષિક 7.1 ટકા, બેન્ક FDમાં 7 થી 8 ટકા જ્યારે સુકન્યા સમૃદ્ધિ યોજનામાં 8.2 ટકાનો વ્યાજ દર છે. તમારે રોકાણનો એવો વિકલ્પ પસંદ કરવો પડશે જે ફુગાવાને હરાવી શકે તેવું વળતર આપી શકે.
ઇક્વિટી મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં વળતર નિશ્ચિત નથી…તે બજારની સ્થિતિ પર આધાર રાખે છે…જો કે, ઇક્વિટી મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાંથી લાંબા ગાળામાં સારા વળતરની અપેક્ષા છે…ધારો કે કરીમનો પુત્ર વર્ષ 2043-44માં MBA કરવા માગે છે અને જો શિક્ષણ ખર્ચનો ફુગાવો 11% ના દરે વધે તો તે સમયે MBA નો ખર્ચ 2 કરોડ રૂપિયા જેટલો થશે… આ ખર્ચને પહોંચી વળવા કરીમે અત્યારથી દર મહિને કેટલું રોકાણ કરવું પડશે? આવો સમજીએ
ગોલ એમાઉન્ટ રૂ. 2 કરોડ છે…રોકાણનો સમયગાળો એટલે કે રોકાણનો સમય 20 વર્ષ છે અને અપેક્ષિત વળતર 12 ટકા છે…તે મુજબ, તેણે ઇક્વિટી મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં રૂ. 20 હજારની માસિક SIP શરૂ કરવી પડશે…આ સમયગાળા દરમિયાન તે કુલ 48.50 લાખ રૂપિયાનું રોકાણ કરશે.
જ્યારે તમે શિક્ષણ જેવા ધ્યેય માટે રોકાણ કરો છો, તો પૈસા ભેગા કરવાની સાથે, તમારે આ પૈસા સમયસર ઉપાડવાની વ્યૂહરચના પણ તૈયાર કરવી પડશે
જો તમારી પાસે SIP શરૂ કરવા માટે મોટી રકમ નથી તો ચિંતા કરવાની જરૂર નથી. તમે દર મહિને ચૂકવી શકો તે રકમ સાથે હવે રોકાણ કરવાનું શરૂ કરો. જેમ જેમ તમારી કમાણી વધતી જાય તેમ તેમ SIP રકમ વધારતા રહો…આ માટે, તમે SIP શરૂ કરતી વખતે સ્ટેપ-અપ અથવા ટોપ-અપ SIPનો વિકલ્પ પસંદ કરી શકો છો.
જો તમે તમારા બાળકના શિક્ષણ અથવા અન્ય કોઈ ધ્યેય માટે રોકાણ કરો છો… તો રોકાણ કરીને ભૂલી ના જાવ, બલ્કે દર વર્ષે ઓછામાં ઓછી એક વાર તમારી રોકાણ વ્યૂહરચનાનો રિવ્યૂ કરો.
પર્સનલ ફાઇનાન્સ અંગે લેટેસ્ટ અપડેટ મેળવવા માટે Money9 App ડાઉનલોડ કરો